Een Stolperstein – in het Nederlands “struikelsteen” – is een straatklinker waarop een messingplaatje van 10 x 10 centimeter is aangebracht. Op dat plaatje zijn de naam, geboorte- en overlijdensgegevens van één slachtoffer weergegeven. De steen wordt geplaatst voor het laatste woonhuis van het slachtoffer. Omdat, zeker in de oorlogsjaren, meerdere Joodse burgers vaak op één adres woonden, zijn er voor zo’n huis vaak meerdere steentjes aanwezig.
Gunter Demnig
Om een Stolperstein te lezen moet je vooroverbuigen, en dus stilstaan bij de geschiedenis en bij het voor de wandelaar waarschijnlijk onbekende slachtoffer. “Een persoon is pas vergeten als zijn naam vergeten is” is dan ook het motto van het Stolpersteineproject. Dit is een initiatief van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. De eerste Stolperstein heeft hij in 1992 in Keulen gelegd. Inmiddels zijn in honderden Europese steden deze gedenksteentjes geplaatst. De productie en uitgifte van de stenen voor Nederland vindt sinds kort plaats vanuit Amsterdam.
Schildersbuurt en Kostverloren
In Groningen hebben inwoners van de wijken Schildersbuurt en Kostverloren tussen 2016 en 2022 meer dan 250 Stolpersteine laten leggen voor de 263 slachtoffers in deze wijken. In Haren zijn 29 stenen gelegd. In de Folkingestraat ligt onder andere een drempel ter nagedachtenis van de familie van Gelder.
Wie kan Stolpersteine aanvragen
Iedereen kan het initiatief nemen en een Stolperstein aanvragen. De aanvrager zorgt voor de benodigde gegevens en organiseert ook de uiteindelijke plechtigheid tijdens het plaatsen van de steen. Soms is Gunter Demnig persoonlijk aanwezig om een of meer stenen te plaatsen. Als dat niet zo is, zorgen stratenmakers van de gemeente vooraf voor de plaatsing. Uiteraard kan de stichting behulpzaam zijn bij de plechtigheid. De Synagoge in de Folkingestraat stelt desgevraagd ruimte ter beschikking voor een samenkomst na afloop van de legging.